(III yazı. II yazını BURADAN oxuya bilərsiniz)

Rusiya prezidenti Vladimir Putin aprelin 27-də Polşa və Bolqarıstana təbii qaz tədarükünü dayandırarkən yenə səhv hesablama apardı. İndi Rusiya hər iki ölkənin qaz bazarlarını itirib, çünki onlar Rusiyanın enerji təchizatından həmişəlik ayrılmağa hazırlaşırlar. Qaz ixracının qəfil kəsilməsinə rəsmi səbəb kimi Polşa və Bolqarıstanın Rusiya qazının pulunu rublla ödəməkdən imtina etməsi göstərilib. Lakin Kremlin qaz ödənişləri ilə bağlı qərarı, xüsusilə Putinin ABŞ və onun müttəfiqlərinin “qeyri-dost hərəkətlərinə” cavab olaraq iqtisadi tədbirlər haqqında 1 mart tarixli fərmanına əsaslanır. Aydındır ki, Polşa Ukraynaya göstərdiyi kritik hərbi yardıma görə cəzalandırılıb, Bolqarıstana isə silah göndərməkdən çəkinməsi ilə bağlı xəbərdarlıq edilib.

Bu gün tez-tez vurğulanır ki, dövlətlər rəqabətli geosiyasi bloklara bölünür. Lakin bu müşahidə müəyyən izah tələb edir. Bunun baş verdiyini və ya hətta coğrafiyası, funksiyası və ya hər ikisinin kombinasiyası ilə müəyyən edilə bilən blokların digər bloklara ciddi şəkildə qarşı çıxmaq əvəzinə kəsişdiyini söyləmək kifayət deyil. Bunları necə və buna görə də niyə etdiklərini başa düşmək lazımdır.

8 may 2022-ci ildə Avropa İttifaqı (Aİ) üzvləri və ABŞ Müttəfiqlərin Avropada nasizm üzərində qələbəsini qeyd etməklə yanaşı, “Amerikanın yaratdığı Avropada” 77 illik fasiləsiz sülhü alqışladılar. “Amerikanın yaratdığı Avropa” NATO vasitəsilə ABŞ-ın hərbi qüdrəti ilə qorunan, Avropa İttifaqı kimi tanınan bir yerdə yenidən qruplaşan milli dövlətlər ansamblıdır. 1945-ci ildən bəri NATO-Aİ-nin birgə təhlükəsizlik və siyasi-iqtisadi çərçivəsindən kənarda baş vermiş çoxsaylı müharibələrə baxmayaraq, Avropanın dünya müharibəsindən əvvəlki tarixini nəzərə alsaq, Avropada görünməmiş uzunmüddətli sülh dövrü möcüzədən başqa bir şey deyil.

ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi Qərbin Rusiyanın Ukraynadakı təcavüzünə reaksiyası təsirli olub və demək olar ki, Rusiya prezidenti Vladimir Putinin gözləntilərinin əksinə olub. Lakin bu reaksiya tez bir zamanda Ukraynadakı hərbi rəqabətdən kənara çıxaraq Rusiya ilə daha geniş və uzunmüddətli münaqişəyə çevrildi.

Mərkəzi Avropa, Şimali Afrika və Yaxın Şərqdəki qanlı qarşıdurmalarda ucuz zərbə tipli Pilotsuz Uçuş Aparatlarından istifadə edilməsi onlara qarşı əks-tədbirlərin yaradılmasına ehtiyac olduğunu göstərir. Britaniya kimi bir çox ölkə isə bu ucuz, amma güclü və ölümcül silahlara maraq göstərir.

Aprelin 27-də Rusiyanın “Qazprom” şirkəti 2022-ci ilin sonuna qədər qüvvədə olması nəzərdə tutulan uzunmüddətli müqavilələr əsasında Polşa və Bolqarıstana təbii qaz tədarükünü tamamilə dayandırıb. “Qazprom” bu addımı hər iki ölkənin qaz pulunu rublla ödəməkdən imtina etməsi ilə izah edir. Bəzilərinin Moskvanın rublla qaz sxemini açıq şəkildə rədd etməsinə baxmayaraq, bu günə qədər heç bir Avropa ölkəsi Rusiyadan analoji təchizat problemi ilə üzləşməyib.

Rusiya prezidenti Vladimir Putin fevralın 4-də Pekində başlayacaq 2022-ci il Qış Olimpiya Oyunlarının fəxri qonağı olacaq. Rusiyanın dopinq pozuntularına görə Olimpiyadada iştirakına texniki olaraq qadağa qoyulur, lakin 2021 (2020) Tokio oyunlarında olduğu kimi, rusiyalı idmançılar “Rusiya Olimpiya Komitəsi” bayrağı altında “bitərəf” kimi yarışacaqlar. Təəccüblü deyil ki, Rusiya tam Olimpiya iştirakçısı kimi davranır. Keçən həftə Putin Rusiya idmançılarına Pekində zəfər arzulamaq üçün videokonfrans keçirdi. Putin, həmçinin ABŞ və digər demokratik ölkələrin Olimpiadanı diplomatik şəkildə boykot etmələrini pisləyib və idmanı siyasiləşdirməkdə ittiham edib.