2021-ci ildə ABŞ prezidenti Co Bayden və Rusiya prezidenti Vladimir Putin bildiriblər ki, nüvə müharibəsi heç vaxt aparılmamalıdır və əgər mübarizə olarsa, heç kim buradan qalib ayrıla bilməz. Daha sonra bir çoxları bu bəyanatın hər iki ölkənin ikiqat çəkindirmə siyasətini əks etdirdiyini və gələcək nüvə silahlarından istifadə şanslarının əhəmiyyətli dərəcədə azaldığını düşündülər.

Xüsusilə regionumuzda və bütün dünyada qızğın münaqişələrin artması qeyri-sabitliyə, təhlükəsizlik mühitinin günü-gündən zəifləməsinə gətirib çıxarır. 2023-cü ilin qışının sonunda başlayan Ukrayna müharibəsi qlobal ekoloji, qida və enerji böhranlarını tətikləmə potensialı ilə davam edir.

İran İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra Cənubi Qafqazda tarazlığın dəyişməsini özünün milli təhlükəsizliyinə, eləcə də orta və uzunmüddətli perspektivdə geosiyasi və geoiqtisadi maraqlarına təhdid kimi qiymətləndirir. Buna uyğun olaraq, indiyə qədər bəzi siyasi, diplomatik və hərbi reflekslər inkişaf etdirib.

“Soyuq Müharibə dövründə meydana gələn yeni şərtlər, əldə edilən texnoloji üstünlüklər və digər nailiyyətlər öz növbəsində hibrid müharibəyə yeni forma verdi. Bu səbəbdən dolayı müasir və qədim dövr hibrid müharibələrini bir-birindən ayırarkən Soyuq Müharibə dövrünün meydana gətirdiyi taktikaları öyrənmək zəruridir”.

Tehran Azərbaycanla sərhədində son 30 ilin ən böyük hərbi təlimlərini keçirib. Bu miqyasına görə, 2021-ci ildə keçirilən “Xeybərin fatehləri” adlı hərbi təlimlərdən daha böyükdür. İranlı komandirlərdən birinin sözlərinə görə, təlimlər bütün İran-Azərbaycan sərədini əhatə edib. Təlimlərdə ponton körpülər vasitəsilə İran-Azərbaycan sərhədinin böyük hissəsini təşkil edən Araz çayından zirehli texnika və personal keçirilməsi sınaqdan keçirilib.

Keçən həftə Ukraynada baş verənlərin miqyasını anlamaq istəyirsinizsə, Ukraynadan təxminən 800 mil uzaqlıqda, Ermənistan-Azərbaycan sərhədinə baxmaq lazımdır. Səhər tezdən artilleriya mərmilərinin intensiv istifadəsi öz yerini PUA-ların seçilmiş hərbi hədəfləri məhv etməsinə ötürüb.

8 may 2022-ci ildə Avropa İttifaqı (Aİ) üzvləri və ABŞ Müttəfiqlərin Avropada nasizm üzərində qələbəsini qeyd etməklə yanaşı, “Amerikanın yaratdığı Avropada” 77 illik fasiləsiz sülhü alqışladılar. “Amerikanın yaratdığı Avropa” NATO vasitəsilə ABŞ-ın hərbi qüdrəti ilə qorunan, Avropa İttifaqı kimi tanınan bir yerdə yenidən qruplaşan milli dövlətlər ansamblıdır. 1945-ci ildən bəri NATO-Aİ-nin birgə təhlükəsizlik və siyasi-iqtisadi çərçivəsindən kənarda baş vermiş çoxsaylı müharibələrə baxmayaraq, Avropanın dünya müharibəsindən əvvəlki tarixini nəzərə alsaq, Avropada görünməmiş uzunmüddətli sülh dövrü möcüzədən başqa bir şey deyil.

Rusiyanın Ukraynada nüvə silahından istifadə etmək təhlükəsi 1979-83-cü illərdə nüvə hərəkatının zirvəsi və Berlin (1961) və Kuba raket böhranlarından (1962) bu yana ABŞ-ın nüvə çəkindirmə siyasəti haqqında daha çox müzakirə yaradıb.

ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi Qərbin Rusiyanın Ukraynadakı təcavüzünə reaksiyası təsirli olub və demək olar ki, Rusiya prezidenti Vladimir Putinin gözləntilərinin əksinə olub. Lakin bu reaksiya tez bir zamanda Ukraynadakı hərbi rəqabətdən kənara çıxaraq Rusiya ilə daha geniş və uzunmüddətli münaqişəyə çevrildi.