XXI əsrin inqilabi materialı adlanan Qrafen - ən davamlı, ən yüngül və karbon birləşmənin elektrik keçirən variantıdır. Laboratoriya şəraitində hazırlanan qrafenin tezliklə günəş batareyalarında və ya mikroelektronika ilə bərabər döyüş sahəsində əsgərlərin həyatını xilas edəcəyi mümkündür.

Türkiyə və Rusiya XXI əsrin yeni müharibə növü olan PUA müharibələrindən necə istifadə edəcəklərini öyrənirlər. Bu, bir çox tarixi bənzətmə ilə yeni silah növlərinin meydana çıxması və onların birbaşa qarşıdurmada istifadəsi üçün həyata keçirilən strategiyalarla əlaqələndirilə bilər. PUA-lar Soyuq Müharibədən bəri mövcuddur, lakin 1990-cı illərdə az ölkələrdə birinci nəsil PUA texnologiyaları mövcud idi. Rusiya və Türkiyə hərbi PUA texnologiya klubuna nisbətən gec qoşuldular və hər ikisi də öz yerli pilotsuz uçuş aparatlarını yaratmağı qarşısına məqsəd qoydular. Rusiya ilk hədəfi reallaşdırdı, ancaq Türkiyə tezliklə öz döyüş PUA-larını istehsal etməyi bacardı.

Türkiyə Pilotsuz Uçuş Aparatları (PUA) təsnifatlandırılmasında nisbətən yeni hesab olunan bulud altında uçan PUA sinfində yeni nailiyyətlər qazanmaq niyyətindədir.

Xəbər verdiyimiz kimi, Stokholm Beynəlxalq Sülh Araşdırmaları İnstitutu (SIPRI) 2020-ci ildə qlobal hərbi xərclərlə bağlı hesabat yayımlayıb.

ABŞ Silahlı Qüvvələrinin 1990-cı illərin əvvəllərində öz kiber imkanlarını qurmağa başlamasına baxmayaraq, ilk tam təşəkkül etmiş kiber komandanlığın ortaya çıxması daha uzun zaman aldı. ABŞ Kiber Komandanlığı (USCYBERCOM) yalnız 2010-cu ildə ilkin əməliyyat qabiliyyətini və 2018-ci ilin sentyabrında tam əməliyyat qabiliyyətini əldə etdi. Beləliklə, kiber silah yarışına dair çox sayda media xəbərlərinə baxmayaraq, hərbi kiber qüvvələrin inkişafı bir neçə onillik ərzində baş verən bir proses olub.

Nanotexnologiyaların müharibə və müdafiə sahəsindəki istifadəsi və inkişafları təsnifatları müxtəlif olan bir çox nano silahın - kiçik robotik maşınlar, hiper-reaktiv partlayıcı maddələr və elektromaqnit materialların inkişafına səbəb olub. Son iyirmi ildə çox sayda ölkə - Çin, İngiltərə, Rusiya və Amerika Birləşmiş Ştatları bu texnologiyanın hərbi sahədə istifadəsini sürətlə maliyyələşdirib.

Süni Zəkanın sürətlə inkişaf etdiyi son illərdə ictimaiyyət “qorxanlar” və “ümidlilər” olaraq iki hissəyə bölünüb. Bəs Süni Zəka bizə necə bir gələcək təqdim edəcək?

Hərbi qulluqçu üçün strateji analiz taktiki və əməliyyat mühakiməsi, təşkilatçılıq, planlaşdırma və döyüşçülük kimi alt çoxluqları özündə birləşdirən kompleks bir anlayışı ifadə edir. Lakin strateji analiz məmurların tətbiq etdikləri və üzərində düşündükləri digər analiz növlərindən kifayət qədər fəqlidir. Strateji düşüncə eyni zamanda yüksək özünə güvən, informasiyanı dərhal emal etmə və içində olduğu müharibənin səbəb olduğu mənəvi sarsıntıdan özünü ruhən kənarda saxlamaq kimi keyfiyyətləri tələb edir. Qısa ifadə ilə strategiya müharibənin daha ali mərhələsidir və aktiv döyüş əməliyyatlarının yüksək səviyyəli qərarvermə hissəsini təşkil edir.

Qlobal hərbi Pilotsuz Uçuş Aparatları (PUA) bazarının həcmi 2019-cu ildə 10.53 milyard ABŞ dolları olub. 2027-ci ilə qədər bu bazarın 23.78 milyard ABŞ dollarına çatacağı proqnozlaşdırılır. Proqnoz dövründə bazarın illik böyümə nisbətinin 12% olacağı təxmin edilir.

Cənubi Koreyanın “Hanwha Group” şirkəti ölkənin silahlı qüvvələrinin PUA-larla mübarizə qabiliyyətini artırmaq üçün lazer silahları inkişaf etdirir.

Hazırda cəmiyyətin təhlükəsizlik mühiti ilə əlaqəli ortaya çıxan problemlər, xüsusilə informasiya müharibəsi və kiber müharibə ilə bağlı olanlar keçmişin problemlərindən fərqlənir. Dövlətlər tərəfindən həyata keçirilən informasiya müharibəsini, demək olar ki, dayandırmaq mümkün deyil və rəqəmsal texnologiya sayəsində bir aktorun belə böyük təsirləri ola bilər. İstifadə edilən vasitələr və nəticələr fərqli olsa da, “düşmən” konsepsiyası hələ də insana aid edilir. Buna görə də, əgər keçmiş strateqlərin strateji çətinlikləri necə dərk etdiyi və öhəsindən gəldiyini öyrənsək, modern problemlər barəsində də daha dərin baxış bucağı əldə edərik.