Koreya müharibəsi zamanı Şimali Koreya Cənubi Koreya ilə “birləşmək” üçün hərbi işğala başladı. Şimali Koreyanın sürətli qələbə qazanacağı ilə bağlı gözləntilərə baxmayaraq, müharibə sonda dalana dirəndi. ABŞ-ın başçılıq etdiyi çoxmillətli hərbi kontingent əraziyə müdaxilə etdi və kommunist qüvvələr müharibədən əvvəlki sərhədə geri çəkildi. Nə ABŞ və Cənubi Koreya kommunist qüvvələri tamamilə məhv edə bildilər, nə də Şimali Koreya məqsədlərinə çata bildi. Çinin müdaxiləsi vəziyyəti daha da gərginləşdirdi. Koreya müharibəsinin qlobal müharibəyə çevrilə biləcəyindən narahat olan Birləşmiş Ştatlar sonda atəşkəsə razılaşdı.

Qərb Ukraynadakı müharibədə qalib gəlib. Rusiyanın Ukraynanı məğlub etmək cəhdi uğursuzluğa düçar oldu, ordusu sınaqdan keçirildi və zəif tərəfləri üzə çıxdı. Ukrayna xalqı heç şübhəsiz azadlığın heç kəsə verilmədiyini nümayiş etdirdi. Avropalılar Ukraynanı dəstəkləmək üçün ümumi siyasət ətrafında toplaşaraq, nəinki iqtisadi bədəli ödəməyə hazır olduqlarını nümayiş etdirdilər, həm də qonşuluqda azadlıq üçün təhlükəyə yol vermək istəmədiklərini göstərdilər. Amerikalılar həlledici hərbi yardımla müdaxilə etdilər.

Moskvanın digər ölkələrin siyasətini öz xeyrinə dəyişmək cəhdləri təkcə Ukraynadakı hərbi əməliyyatlarla məhdudlaşmır. Müharibə fonunda Kreml ABŞ və Avropa ilə qarşıdurmada qeyri-Qərb dövlətlərinin dəstəyini qazanmağa çalışır. Və eyni zamanda, o, hələ də kollektiv Qərbi parçalamağa və orada Rusiyanın maraqlarının agenti kimi çıxış edə biləcək ölkələri müəyyən etməyə ümid edir.

Etnik ruslar bu gün Estoniya və Latviya əhalisinin təxminən dörddə birini, Litvada isə əhalinin təxminən 5 faizini təşkil edir. Bu icmaların əksəriyyəti İkinci Dünya Müharibəsindən sonra Baltikyanı ölkələrə Sovet hakimiyyətinin qəsdən köçməyə məcbur etdiyi miqrantların nəsillərindən ibarətdir. Amma postsovet dövründə vəziyyət xeyli dəyişib. Həmin ilk məskunlaşanların nəvələri bu ölkələri özlərinə vətən hesab etməyə başlayıblar.

Rusiyanın Ukraynaya hücumu 1956-cı ildə İngiltərə və Fransanın Süveyş kampaniyasını xatırladır. İngiltərə və Fransanın alçaldıcı şəkildə geri çəkilməsi onların birinci dərəcəli güclər statusunun sona çatması, siyasi böhranların və müstəqillik hərəkatları üçün ərazi itirilməsinin çətin dövrünün başlanğıcı oldu.

Fevralın 24-ü səhər tezdən Rusiya silahlı qüvvələri Ukraynanı bombalamağa, işğal etməyə və Ukraynanı əzməyə və ya ən azı onun demokratik hökumətini marionetlərlə əvəz etməyə cəhd göstərməyə başladı. Qərbin dəstəyi sayəsində indi daha güclü olan Ukrayna silahlı qüvvələri şiddətli müqavimət göstərir və Rusiyanın hərbi yolla qalib gəlməsi ehtimalı ilə vətəndaşların daha uzun müddət müqavimət göstərməsi üçün Ukrayna vətəndaşlarını silahlandırıb.

Ukraynadakı hər hansı digər döyüş meydanında olduğu kimi vacib ola biləcək bir vəziyyətdə, Moskva bu ölkədəki Kilsə müharibəsini uduzur. Ukraynanın avtokefal Pravoslav Kilsəsi (OCU) Ukraynanın suverenliyinin müdafiəsində xüsusilə güclü çıxış etdi, halbuki Moskva Patriarxlığının Ukrayna Pravoslav Kilsəsi (UOC-MP) döyüşləri dayandırmağa çağıran pasifist mövqe tutdu. Beləliklə, müharibə dövründə Ukraynada birincilər getdikcə daha yüksək səviyyədə dəstək qazanır, ikincilər isə dağılma vəziyyətinə yaxınlaşır. Bir sözlə, bir çox ukraynalılar Moskva yönümlü Kilsənin mövqeyini xəyanətkar hesab edir.

(II yazı. I yazını BURADAN oxuya bilərsiniz)