Rusiya prezidenti Vladimir Putin fevralın 24-də Ukraynaya genişmiqyaslı işğala başladığı vaxtdan Rusiya Federasiyası daxilində hərbi bazalarda yanğınlar və qatar qəzaları artıb, ölkədə hərbi çağırış məntəqələri yandırılıb, əsgərlərin çağırışa qarşı müqaviməti artıb. Uniformalılar Ukraynaya göndərilmə əmrinə tabe olmaqdan imtina edirlər. Bütün ölkə ərazisində telefon bombası hədələri daha tez-tez baş verir və hakerlər Kremlin təbliğat saytlarında müharibə əleyhinə mesajlar yayıblar. Birlikdə götürdükdə, bu hadisələr “Exo Kavkaza” portalını belə nəticə çıxarmağa məcbur edib: “Rusiyada müharibə əleyhinə etiraz” güclü, yeni “yeraltı” format əldə edib və bir çox ruslar Putinin etdiklərinə qarşı çıxır, görünür, daha radikal addımlar atmağa hazırdırlar. Bu tendensiya hakimiyyətin yeni basqılarına səbəb olur.

Azərbaycanın Türkiyədən və İsraildən aldığı Pilotsuz Uçuş Aparatlarından istifadə etməsi Qarabağda baş verən müharibədə oyun dəyişdirici faktora çevrildi.

Ucuz və səmərəli PUA-larla müharibənin aparılması üzrə yeni bir dövr başlayır. Türkiyə Dağlıq Qarabağda sübut edilmiş bu tip qarşıdurmalardan xəbərdar olan ölkəyə çevrilib.

Ukraynada libertar düşüncə mərkəzləri və siyasətçilər artıq müharibədən sonrakı dövr üçün planlar qururlar. 12 və 13 may tarixlərində liberter beyin mərkəzlərinin aparıcı qlobal birliyi olan Atlas Şəbəkəsinin təşkil etdiyi Avropa Azadlıq Forumu 2022-nin əsas mövzularından biri Ukraynanın gələcəyi idi. Tədbir əvvəlcə Kiyevdə keçirilməli idi, lakin müharibə səbəbindən Varşavada baş tutdu.

Rusiya-Ukrayna müharibəsi tezliklə ABŞ-Rusiya arasında böyük nüvə böhranı yarada bilər. Prezident Co Baydenin ABŞ və Rusiya qüvvələri arasında birbaşa toqquşma zamanı nüvə eskalasiyası riskini anladığına dair arabir xəbərdarlıq etməsinə baxmayaraq, çox təhlükəli məqamın yaranmasının başqa yolları da var. Bəziləri iddia edir ki, hər iki tərəf nüvə silahı ilə bağlı çox ehtiyatlı davranır və bu ehtiyatlılıq nüvə müharibəsinin qarşısını alır. Ancaq bu yalandır.

Kreml Donbasdakı döyüş meydanlarına silahlı hücumlarını davam etdirərkən, informasiya cəbhəsində də Ukraynaya qarşı hücumlarını gücləndirir. Rusiya təbliğatı Ukraynanı və Ukraynanın müdafiə səylərini dəstəkləyən Qərbi qeyri-insaniləşdirərək Kremlin “xüsusi hərbi əməliyyat” adlandırdığı müharibədə getdikcə daha radikal metodlara haqq qazandırmaq üçün istifadə olunur.

Etnik ruslar bu gün Estoniya və Latviya əhalisinin təxminən dörddə birini, Litvada isə əhalinin təxminən 5 faizini təşkil edir. Bu icmaların əksəriyyəti İkinci Dünya Müharibəsindən sonra Baltikyanı ölkələrə Sovet hakimiyyətinin qəsdən köçməyə məcbur etdiyi miqrantların nəsillərindən ibarətdir. Amma postsovet dövründə vəziyyət xeyli dəyişib. Həmin ilk məskunlaşanların nəvələri bu ölkələri özlərinə vətən hesab etməyə başlayıblar.

Aprelin 27-də Rusiyanın “Qazprom” şirkəti 2022-ci ilin sonuna qədər qüvvədə olması nəzərdə tutulan uzunmüddətli müqavilələr əsasında Polşa və Bolqarıstana təbii qaz tədarükünü tamamilə dayandırıb. “Qazprom” bu addımı hər iki ölkənin qaz pulunu rublla ödəməkdən imtina etməsi ilə izah edir. Bəzilərinin Moskvanın rublla qaz sxemini açıq şəkildə rədd etməsinə baxmayaraq, bu günə qədər heç bir Avropa ölkəsi Rusiyadan analoji təchizat problemi ilə üzləşməyib.

ABŞ-ın Ukraynadakı müharibə ilə bağlı siyasəti həddindən artıq emosionallıq və sərtlik ilə xarakterizə olunur. Həqiqətən də Rusiyaya qarşı düşmənçilik zəhərli həddə çatıb. Bayden administrasiyası Avropa və Şərqi Asiyadakı müttəfiqlərini Rusiyaya qarşı sərt sanksiyalar tətbiq etməyə və Ukraynanın müdafiəsinə mürəkkəb silahların tədarükü ilə kömək etməyə həsr olunmuş möhkəm blok yaratmaq üçün səlib yürüşünə başlayıb. ABŞ rəsmiləri, həmçinin beynəlxalq ictimaiyyətin hökumətlərinə Moskvaya qarşı iqtisadi müharibə aparmaq üçün əməkdaşlıq etmək üçün təzyiq göstərirlər.

Moldova Müdafiə Nazirliyinin ABŞ-dan olan yüksək vəzifəli şəxslərin bəyanatlarını açıq şəkildə rədd etməsi qeyri-adi haldır. Nazirliyin sosial media hesabındakı qeydlərindən biri ABŞ Milli Kəşfiyyatının (DNI) direktoru Avril Hainesin sözləri ilə ziddiyyət təşkil edir. Çərşənbə axşamı (10 may) Senatın Silahlı Qüvvələr Komitəsinin dinləmələri zamanı çıxış edən Haines bildirib ki, Rusiya Donbas əraziləri ilə Moldovanın Dnestryanı bölgəsi arasında “quru körpüsü” yaratmağa çalışır. Moldova Müdafiə Nazirliyinin mətbuat xidməti “cəmiyyətdə narahatlıq və qorxu vəziyyətinin yaradılmasının” qarşısını almaq üçün milli mediadan “hər hansı fərziyyələrdən çəkinməyi” və “[…] Avril Hainesin bəyanatlarını kontekstdən çıxarmamağı” xahiş edib.

Hazırda Moskva Volqa-Don kanalında suyun səviyyəsinin aşağı olması səbəbindən gəmiləri, o cümlədən Xəzər flotiliyasının hərbi gəmilərini Xəzər dənizi ilə Azov dənizi arasında ilin cəmi səkkiz ayı ərzində hərəkət etdirə bilir. Bununla belə, Kremlin Rusiyanın cənubundakı keçmiş sovet respublikalarına, o cümlədən Ukraynaya reinteqrasiya etmək və hökmranlıq etmək və öz Xəzər flotiliyasının gəmilərindən təkcə Ukraynaya qarşı deyil, Qara dəniz və Aralıq dənizində istifadə etmək istəyinə görə, Moskva indi kanalı genişləndirmək və dərinləşdirmək üçün böyük səy göstərilməsi planlarını açıqlayıb. Bu təkmilləşdirmələr gəmilərə ilin 365 günü Volqa-Don kanalından keçməyə imkan verəcək. Rəsmilər 10 milyard dollarlıq layihənin 2030-cu ildə tamamlanacağını deyirlər. Bəziləri isə Çin firmalarının bu səydə böyük rol oynayacağını irəli sürürlər.