Yeni nəsil Hərbi Dəniz Qüvvələri dalğaların üzərində və altında işləyən ənənəvi ekipaj gəmilərinin və avtonom dəniz platformalarının qarışığından istifadə edəcək. Bu avtonom sistemlər gələcək döyüş məkanında ölümcül təsir göstərə, həm hədəfi müstəqil olaraq müəyyən edə, həm də onu məhv edə biləcək. Ölümcül avtonom silah sistemlərinin tətbiqinin gələcək müharibələr üçün bəzi əhəmiyyətli təsirləri var.

Müharibədə istifadə edilən nanotexnologiya molekulyar sistemlərin nano miqyasda (1-100 nm) uyğun şəkildə dizayn edildiyi, istehsal edildiyi və yaradıldığı nanoelm sahəsidir. Bu cür texnologiyanın, xüsusən də müharibə və müdafiə sahəsində tətbiqi silahlanma kontekstində gələcək tədqiqatların aparılmasına imkan yaradıb. Nanotexnologiya materialşünaslıq, kimya, fizika, biologiya və mühəndislik daxil olmaqla müxtəlif elmi sahələri özündə birləşdirir.

Kvant mexanikası elmi fiziki dəyişikliklər edib, klassik fizika qanunları ilə izah edilə bilməyən hadisələri araşdırıb. Bu disiplin XX əsrin əvvəllərində atomların, fotonların və maddə və sahə zərrəciklərinin davranışlarını və kainatın yaranmasını araşdıran işıq və istilik təbiətinə dair araşdırmalar nəticəsində ortaya çıxıb.

Hərbi bazarda Süni Zəkanın (SZ) payı 2020-ci ildə 6.3 milyard ABŞ dolları olduğu təxmin edilir. 2025-ci ilədək bu rəqəmin ilik 13.1% artaraq 11.6 milyard dollara çatacağı gözlənilir. Texnologiyaya əsaslanaraq, maşın öyrənmə seqmentinin 2020-ci ildən 2025-ci ilə qədər bazara rəhbərlik edəcəyi gözlənilir. Hərbi sektorda SZ bazarının böyüməsi, SZ inteqrasiya edilmiş sistemlərin inkişafına yatırılan investisiyaların artması və bulud əsaslı tətbiqetmələr, həmçinin yüksək performanslı kompüter tətbiqetmələrinin artması ilə əlaqələndirilə bilər. Lakin hərbi platformalara məhdud girişə səbəb olan proteksionist siyasət və standart protokolların olmaması bu bazarın böyüməsinə mane ola bilər.

Nanotexnologiya həyatın bütün sahələrində olduğu kimi hərbi və müdafiə sektorunda da müxtəlif inkişaflar, texnika və silahların yaradılması üçün istifadə edilir.

Son zamanlar dünya elminin prioritet istiqamətlərindən biri sayılan nanotexnologiya çox böyük sürətlə inkişaf edir. Nanotexnologiya anlayışı bu gün hansı mənanı ifadə edir?  

Xüsusilə regionumuzda və bütün dünyada qızğın münaqişələrin artması qeyri-sabitliyə, təhlükəsizlik mühitinin günü-gündən zəifləməsinə gətirib çıxarır. 2023-cü ilin qışının sonunda başlayan Ukrayna müharibəsi qlobal ekoloji, qida və enerji böhranlarını tətikləmə potensialı ilə davam edir.

Hərbi ünsürlərin üstün imkanlara sahib olması bu cür məqsədlərə çatmağın əsas mənbəyi olub.