1940-cı illərdən bu günə qədər kiber cinayətlər və kibertəhlükəsizlik necə inkişaf edib.

Rusiyanın Ukraynaya hücumu pilotsuz sistemləri müasir müharibənin ön cəbhəsinə aparıb. Ukraynanın Türkiyə istehsalı “Bayraktar TB-2” kimi PUA-ları Rusiya tanklarını və qayıqlarını məhv edib və Rusiyanın Qara Dəniz Donanmasının flaqmanı olan Moskva gəmisini batırmağa kömək edib. “Switchblade” və “Phoenix Ghost” kamikadze PUA-ları da Ukraynaya təqdim edilən ən təkmil PUA-lardır.

Ukraynanın “Come Back Alive” qeyri-kommersiya təşkilatı ölkə əsgərlərinə Rusiyanın işğalı ilə mübarizədə kömək etmək üçün sursat, qatlanan dayaqlar və radiolar toplayıb. Keçən həftə təşkilat həmçinin daha çox “YouTube” videolarını canlandırmaq üçün istifadə olunan sistemləri də təqdim etdi: 24 ədəd “DJI Mavic 3” kvadrakopter tipli Pilotsuz Uçuş Aparatı (PUA).

Türkiyə istehsalı olan və ən son Efiopiya münaqişəsinin gedişatını dəyişməyə kömək edən zərbə tipli Pilotsuz Uçuş Aparatları (PUA) Rusiya ordusunun Ukraynadakı çoxsaylı başağrısını daha da artırır.

Qazaxıstan tezliklə Türkiyənin “Anka” PUA-larını alacaq, Türkiyə bu ölkəyə zərbə PUA-larını tədarük etməyə hazırlaşır.

ABŞ-ın “Reaper” və “Grey Eagle” PUA-larını istehsal edən “General Atomics Aeronautical Systems” şirkəti dekabrın 9-da daha böyük faydalı yükləri idarə etmək və qısa, çox da müasir olmayan uçuş-enmə zolaqlarından istifadə edərək havaya qalxıb enmək qabiliyyətinə malik olan “Mojave” PUA-larını təqdim edib.

Son on ildə NATO-nun şərq cinahında təhlükəsizliyin nəzərəçarpacaq dərəcədə gərginləşməsinə, Almaniyanın buna cavab olaraq diqqətini kollektiv müdafiəyə yönəltməsinə baxmayaraq, dəyişməyən bir şey var. O da, Almaniya Silahlı Qüvvələrinin arsenalında olan Pilotsuz Uçuş Aparatlarının (PUA) sursatlarla təchiz edilməsidir. Ancaq bu, indi dəyişib.

ABŞ Qətərin təxminən bir il əvvəl tələb etdiyi MQ-9B “Reaper” PUA-ları satışına hələ də icazə verməyib.

“General Atomics” şirkəti ABŞ Dəniz Piyadaları Qüvvələrinə iki ədəd MQ-9A “Reaper” PUA-ları təhvil verib.