Bu gün dövlət və qeyri-dövlət aktorlarının hibrid müharibəni apardıqları vasitələr dəyişsə də, siyasi hədəfə çatmaq üçün ənənəvi və qaydasız metodların birləşməsindən istifadə edilməsinin təməl prinsipi daha əvvəlki münaqişə formalarında da müşahidə edilib. Bu birləşmə Corc Vaşinqtonun kontinental ordu və güclü milis qüvvələri ilə Amerika İnqilabında, Britaniya ordusunun İspaniyanın iri şəhərlərinə fransalılara meydan oxumasında, İspan partizanlarının rabitə xəttlərinə hücum etdiyi Napoleon müharibələrində və İngilis Ordusunun Fələstindəki ənənəvi əməliyyatları zamanı baş qaldıran Ərəb üsyanları zamanı da görünüb. Ancaq kökləri tarixdə olmasına baxmayaraq, müasir hibrid müharibə qeyri-dövlət aktorlarının yüksəlməsi, informasiya texnologiyaları və inkişaf etmiş silah sistemlərinin yayılmasına görə potensial döyüşçülərin strateji hesablamalarını dəyişdirmə potensialına malikdir.

(III yazı. II yazını BURADAN oxuya bilərsiniz)

Qabondakı çevrilişlə bağlı açıq mənbə kəşfiyyatı (OSINT) vasitəsilə məlumatlar toplanıb, kodlaşdırma üsulu ilə təhlil edilib və əldə edilən məlumatlarla qısa zamanda oxuyacağınız qiymətləndirmə məqaləsi hazırlanıb.

Mərkəzi Avropa, Şimali Afrika və Yaxın Şərqdəki qanlı qarşıdurmalarda ucuz zərbə tipli Pilotsuz Uçuş Aparatlarından istifadə edilməsi onlara qarşı əks-tədbirlərin yaradılmasına ehtiyac olduğunu göstərir. Britaniya kimi bir çox ölkə isə bu ucuz, amma güclü və ölümcül silahlara maraq göstərir.

Beynəlxalq münasibətlərdə zorakı qeyri-dövlət aktorları dedikdə öz məqsədlərinə çatmaq üçün zorakılıqdan istifadə edən, hökumətlərdən tamamilə və ya qismən müstəqil olan qruplaşmalar nəzərdə rurulur. Silahlı qeyri-dövlət aktorlar və ya qruplaşmaları kimi də adlandırılır.

(IV yazı. III yazını BURADAN oxuya bilərsiniz)

(VI yazı. V yazını BURADAN oxuya bilərsiniz)

(V yazı. IV yazını BURADAN oxuya bilərsiniz)

2001-ci ilin yanvar ayında ABŞ-da “Predator” adlı Pilotsuz Uçuş Aparatı (PUA) dünya tarixində ilk dəfə müvəffəqiyyətli raket sınağı həyata keçirdi. PUA-ya inteqrasiya edilən “Hellfire” raketi saxta bir tanka zərbə endirdi. Həmin sınaqlardan 20 ildən artıq müddət keçib. 20 il sonra PUA-lar o vaxt az adamın xəyal edə biləcəyi dərəcədə döyüş vasitəsinə çevrilib. Dünyanın 100-dən çox dövlətinin ordusu müəyyən dərəcədə silahlı və ya silahsız PUA-ya sahibdir. Tezliklə bu rəqəmin artacağı istisna olunmur. PUA-ların görünüşü, daşıdığı sursatlar və digər faydalı yüklər bu hava vasitələrinin növünü çox artırıb. Bunların növləri artdıqca onlara qarşı əks-tədbirlər hazırlamaq qabiliyyəti də potensial olaraq çətinləşib.