“Soyuq Müharibə dövründə meydana gələn yeni şərtlər, əldə edilən texnoloji üstünlüklər və digər nailiyyətlər öz növbəsində hibrid müharibəyə yeni forma verdi. Bu səbəbdən dolayı müasir və qədim dövr hibrid müharibələrini bir-birindən ayırarkən Soyuq Müharibə dövrünün meydana gətirdiyi taktikaları öyrənmək zəruridir”.

Vladimir Putinin Ukraynadakı müharibəsi fonunda saysız-hesabsız milli təhlükəsizlik analitikləri və kibertəhlükəsizlik ekspertləri Rusiyanın ABŞ infrastrukturuna artan kiberhücumlarının təhlükələri barədə xəbərdarlıq edirlər. Rusdilli kiber aktorlarla Şimali Koreya hökuməti arasındakı əlaqələr məlumdur. Martın 22-də ABŞ-ın milli təhlükəsizlik üzrə müşaviri Cayk Sallivan bildirib ki, Şimali Koreyanın kiber imkanları dünyada özünü büruzə verdi və onlar Rusiya kibercinayətkarları da daxil olmaqla, bütün dünyada hər cür kibercinayətkarlarla işləyirlər. Sallivanın bəyanatı təsdiq edir ki, Rusiyanın gizli kibercinayətkarlar şəbəkəsi ağır beynəlxalq sanksiyalardan yan keçmək və Kim Çen Inın xəzinəsini gücləndirmək üçün kiber fəaliyyətlərdən istifadə edən Şimali Koreya hökumətində müttəfiqlər tapıb.

Aprelin 22-də Mərkəzi Hərbi Dairə komandiri vəzifəsini icra edən general Rüstəm Minnekayev bəyan edib ki, Rusiyanın “Ukraynada xüsusi hərbi əməliyyatı”nın ikinci mərhələsinin məqsədlərindən biri Donbas və Ukraynanın cənubuna tam nəzarəti ələ keçirməkdir. Onun sözlərinə görə, bu məqsədə nail olmaq “Krıma quru dəhlizinin yaradılmasını, Ukrayna iqtisadiyyatının mühüm obyektlərinə nəzarətin təmin edilməsini” və Rusiyanın 1992-ci ildən Rusiyanın “sülhməramlı” qüvvələri tərəfindən işğal edilmiş Moldovanın separatçı bölgəsi Dnestryanıya çıxışını təmin edəcək.

Tarix göstərir ki, müharibələri bitirmək onları başlamaqdan qat-qat çətindir. Bu, şübhəsiz ki, Rusiyanın 2022-ci il fevralın sonunda başlayan Ukraynaya qarşı hazırkı müharibəsinə aiddir. İki aydan çox dalana dirənmiş döyüşlərdən sonra hərbçilər Donbas bölgəsində Rusiyanın böyük hücumları üçün yenidən qruplaşırlar. Burada döyüşlərin intensiv, uzun sürəcəyi və hər iki tərəfə baha başa gələcəyi gözlənilir. Rusiya Mariupolu vurmağa davam edir, şəhərin artıq 90 faizdən çoxu dağıdılıb və Ukrayna hökumətini cənub və şərqdəki hücumlardan yayındırmaq üçün vaxtaşırı Kiyevə hücumlar edilir. Rusiyanın məqsədi Krıma quru dəhlizi yaratmaq, Luqansk və Donetski Ukraynanın tam nəzarətindən “azad etmək”dir. Ukrayna, öz növbəsində, öz dövlətinə və suveren ərazisinə, o cümlədən rusdillilərin əksəriyyətinin yaşadığı əraziyə nəzarəti qorumağa çalışır.

Rusiyanın Ukraynaya hücumu davam edir, şəhərləri, günahsız insanları məhv edir və ardınca dəhşətli qırğınlar buraxır. Söhbət artıq Rusiya prezidenti Vladimir Putinə ordusuna Ukraynanı tərk etməsinə icazə vermək üçün imkanlar yaratmağa qədər çevrilib. Ukrayna xalqının şiddətli əzmkarlığını və ordusunun Rusiyaya qarşı gözlənilməz döyüş effektivliyini nəzərə alsaq, bu cür arzular başa düşüləndir. Ancaq bu cür söhbətlər tezdir, müharibə uzanmağa davam edir.

Bayden administrasiyası hesab edir ki, Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsinin səbəbi ideolojidir. İddia edilir ki, prezident Vladimir Putin Ukrayna demokratiyasını məhv etmək istəyir, çünki bu, onun avtokratik hakimiyyətinə təhlükə yaradır. Hazırkı böhranın mənşəyi 2014-cü il Avromaydan İnqilabı və Rusiyanın dəstəklədiyi prezident Viktor Yanukoviçin hakimiyyətdən uzaqlaşdırılmasıdır. “The New York Times” və digər qəzetlər də bu fikri bölüşürlər. Müharibəni irredentist tiraniya ilə liberal demokratiya arasında ideoloji qarşıdurma adlandıran “Times”dan David Bruks və “Financial Times”dan Martin Volf kimi ekspertlər də belə düşünürlər.

Bu yaxınlarda sosial mediada Kiyev vilayətində səmadan düşərək yerə çırpılan təxminən 4 fut enində olan PUA-nın fotoları yayıldı. Platforma zərbə zamanı partlamasa da, foto Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəsində yeni və dəhşətli silahdan istifadə etdiyinə dair ilk sübutları təqdim edir.

Rusiyanın Ukraynanın böyük şəhərlərini ələ keçirmək üçün uğursuz cəhdləri diqqəti cəlb etməkdə davam edir, lakin Moskva başqa yerdə əsas müharibə məqsədlərindən birinə nail olmaq üçün uzun yol qət edib. Ukraynanın cənub-şərq hissəsində Moskva Azov dənizinin sahili boyunca Rusiya Federasiyası ilə Rusiya tərəfindən işğal olunmuş Krım arasında quru dəhlizinə nəzarəti ələ keçirib. Rusiya rəsmilərinin dediyinə görə, Moskva hətta döyüş əməliyyatları başa çatsa belə, bundan imtina etmək niyyətində deyil.

Fevralın 24-də səhər saatlarında prezident Vladimir Putin Ukraynada “xüsusi hərbi əməliyyat” elan etdi və on minlərlə rus əsgəri və tankı Ukraynaya göndərildi, bundan əvvəl dənizdən, qurudan və havadan aviabazalara, radarlara və digər həyati vacib infrastruktura raket zərbələri endirildi.