Dəyərlərlə birləşmiş bir “hərbi ağıl”, yaxud hərbi zehin və hərbi düşüncə innovasiyaları gerçəkləşdirə bilərmi?

(IV yazı. III yazını BURADAN oxuya bilərsiniz)

Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyinin Məlumat Hesablama Mərkəzinin nəzdində fəaliyyət göstərən Kiber Hücumların Simulyasiyası Laboratoriyası tərəfindən elan edilən təcrübə proqramına seçimlər başa çatıb.

XX əsrdən etibarən və artıq bu günümüzdə bizi müharibələrin sayı deyil, müharibələrin növlərinin sayı təəccübləndirir. Hibrid, kiber, iqtisadi, ekoloji və s.

Bu ilin yanvar-iyul aylarında Azərbaycanda informasiya və rabitə müəssisələri tərəfindən göstərilmiş xidmətlərin dəyəri illik müqayisədə 5,9 % artaraq 1 milyard 304,3 milyon manata çatıb.

Fabian strategiyası döyüş əməliyyatları və böyük hücumlar zamanı tükətmə və ya dolayı müharibə yollarından istifadə edərək düşməni əldən salmaq üçün nəzərdə tutulan hərbi strategiyadır. Həlledici döyüşlərdən çəkinərkən, bu strategiyanı istifadə edən tərəf, düşməni əldən salmaq, tədarük zəncirini məhv etmək və əhval-ruhiyyəni pozmaq üçün müxtəlif yollarla təcavüz edir. Bu strategiyadan istifadə edən tərəf bu strategiyanı qəbul edən zaman vaxtın onun tərəfində olduğuna inanır, lakin bu mümkün alternativ strategiyanın hazırlana bilmədiyi zaman qəbul edilə bilər.

Müаsir cəmiyyətimizin bir çox аspekti yа informаsiyа texnologiyаlаrındаn birbаşа, yа dа gizli bir formаdа аsılılığа mаlikdir. Beləliklə, bu sistemlərə (bаnkçılıq, hökumət, səhiyyə və hüquq mühаfizə orqаnlаrı kimi müxtəlif sаhələr) mövcudluğu və yа bütövlüyü güzəştə getmək cəmiyyət bаxımındаn kəskin nəticələrə səbəb olа bilər.

Azərbaycan ordusu Ermənistan tərəfindən işğal olunmuş tarixi ərazilərini işğaldan azad etmək üçün irəlilədikcə davam edən müharibə qlobal strateji və hərbi dairələrə əvəzsiz dərslər verir. Aşağıda Qarabağ münaqişəsi fonunda müharibənin gələcəyini anlamaq üçün beş əsas müşahidə sadalanır:

Bir münaqişənin psixoloji aspektləri onun fiziki ölçüləri qədər vacibdir. Psixoloji əməliyyatlar informasiya əsrində, xüsusən sosial-psixoloji sahədəki təhlükənin daha qabarıq olduğu dövlətlər üçün daha da aktuallaşıb. Terrorizm təhlükəsi ilə mübarizə apararkən psixoloji aspektlər böyük əhəmiyyət kəsb edir, çünki terrorçular şiddəti fiziki cəhətdən təsir etmək əvəzinə kütləni qorxutmaqla psixoloji silah kimi istifadə edirlər və bu mənada psixoloji müharibə də aparırlar. Psixoloji əməliyyatların aktuallığı taktiki əməliyyatların uğurlu aparılmasından daha çoxdur.

Qarabağ müharibəsinin birinci fazası 1994-cü ildə sona çatdı, qanlı müharibədə on minlərlə insan öldü, yüz minlərlə insan didərgin düşdü. Ermənistan Azərbaycanın tarixi Qarabağ bölgəsini işğal etdi.

“Hibrid müharibə” ifadəsini bilirsinizmi? Bu, qlobal təhlükəsizlik üçün ciddi bir təhlükə yaradan “Böyük güclər”in xarici siyasətini və hərbi strategiyasını başa düşməyin əsas konsepsiyasıdır.