Avropanı qorxudan daha bir faktor| KXDR-Rusiya Kibercinayətkarlıq Tərəfdaşlığı

Moskvanın Pxenyanla kiber əlaqələri Rusiya telekommunikasiya şirkətinin Şimali Koreyanı ikinci internet bağlantısı ilə təmin etməyə başladığı 2017-ci ilə qədər uzanır. Əvvəllər Şimali Koreya dünya şəbəkəsinə yalnız Çin serverləri vasitəsilə daxil olurdu. 2020-ci ildə “Intel 471” kibertəhlükəsizlik firması Şimali Koreyanın elit haker bölməsi olan “Lazarus”un Rusiya zərərli proqram əməliyyatı ilə birlikdə işlədiyini aşkar etdi. “Intel 471” öz hesabatında qeyd edir ki, “KXDR-in təhdid aktorları kibercinayətkarlıq sahəsində fəaliyyət göstərir və yüksək səviyyəli rusdilli kibercinayətkarlarla etibarlı əlaqələr saxlayır. Hesabatda həmçinin Şimali Koreya istehsalı olan zərərli proqramların yeraltı Rusiya bazarlarında satışa çıxarıldığı göstərilir. Şimali Koreyanın kiber bölməsinin Rusiyanın Uzaq Şərqində də işlədiyi bildirilir.

Texniki bacarıqlarına və Qərb müəssisələrinə kiberhücum etmək bacarığına görə Pxenyanın kiber agentləri Rusiyanın kibercinayətkarlarını faydalı tərəfdaşlar kimi görürlər. Kreml yerli kibercinayətkarlar dünyasına qarşı passivdir və bəzən rus kibercinayətkarları ilə tandemdə işləyir. Şimali Koreyalı hakerlər üçün rus kibercinayətkarları ilə işləmək Qərb maliyyə institutlarına görünməmiş çıxış və aşağı səviyyəli maliyyə cinayətləri üçün ardıcıl imkanlar təmin edir. Şimali Koreyalı hakerlərlə işləmək Rusiyanın kiber-cəhənnəm dünyası üçün fürsət təqdim edir. Şimali Koreyalı hakerlər güclü maliyyə institutlarını sındırmaq və külli miqdarda gəlir əldə etmək bacarığı ilə məşhurdurlar.

Əksər təsadüfi müşahidəçilər üçün Şimali Koreyadakı cəld sosialistlərin Rusiya kibercinayətkarları ilə işləməsi ideyası qəribə və ya yersiz görünür. Bununla belə, bu, ilk dəfə Şimali Koreyanın keçmiş lideri Kim Çen İr tərəfindən qoyulmuş tarixi nümunəyə uyğun gəlir. KXDR Ulu Öndərinin rəhbərliyi altında 1980 və 1990-cı illərdə Şimali Koreyanın hökumət rəsmiləri istənilən vasitə ilə Koreya İşçi Partiyasına gəlir əldə etməyə təşviq edilib. Bu qeyri-qanuni vəsaitlər daha sonra rejimin nüvə arsenalını inkişaf etdirmək və Şimali Koreya elitasının dəbdəbəli həyat tərzini dəstəkləmək üçün istifadə edilib. Bu o demək idi ki, Şimali Koreya agentləri rəhbərlik tərəfindən Asiyanın cinayətkar dünyası ilə qaçaqmalçılıq ticarəti ilə məşğul olmağa həvəsləndirilib. Şiddətli sanksiyaya məruz qalan rejimə gəlir əldə etmək üçün Şimali Koreya agentləri narkotikləri Çin triadalarına, Tayvan dəstələrinə, rus mafiyası və yapon yakuzalarına satırdı. “Wall Street Journal” nəşrinin məlumatına görə, 1999-2001-ci illər arasında Yapon səlahiyyətliləri Şimali Koreyadan gələn yolda 2400 funtdan çox amfetamin ələ keçiriblər ki, bu da Yaponiyada narkotikin ümumi müsadirələrinin 34 faizini təşkil edir. 2002-ci ilin dekabrında Yaponiya Sahil Mühafizəsi yapon dəstələrinə amfetamin daşıyan Şimali Koreya gəmisini batırdı. Kim Çen İrin hakimiyyəti dövründə Şimali Koreya qaçaqmalçılıq fəaliyyəti və narkotik ticarəti əməliyyatları ilə qlobal reputasiya qazanmışdı.

Şimali Koreyanın beynəlxalq cinayət təşkilatları ilə qurulmuş əlaqələri indi kiberməkana keçib. Rusiya kibercinayətkarları ilə Kim ailəsi rejimi arasında əlaqələr yeni görünə bilər, lakin onlar əslində Şimali Koreyanın mütəşəkkil cinayətkarlığı Pxenyanın prioritetləri ilə uyğunlaşdırması üçün uzunmüddətli strategiyasının bir hissəsidir. Şimali Koreya sistemində ali lideri dəstəkləmək və müdafiə etmək bütün digər narahatlıqları üstələyir. Şimali Koreyanın kiber fəaliyyətlərinin digər "yaramaz dövlətləri" də ruhlandıracağı ilə bağlı narahatlıq var. Kibertəhlükəsizlik tədqiqatçısı Yana Blaçman qeyd edir ki, Şimali Koreyanın kibercinayətkarlıq modeli digər xalqların oxşar proqramlar hazırlaması üçün plan yarada bilər: “Beynəlxalq tədbirlər olmasa, bu, kiberpartizan müharibəsinin genişlənməsi ilə nəticələnə və bütün xalqları əhəmiyyətli risk altına sala bilər”.

Şimali Koreya dövləti kiber fəaliyyətlərini “çox məqsədli qılınc” adlandırır və Kim Çen In həm siyasi, həm də maliyyə casusluğu üçün dövlət hakerlərindən istifadə edir. Kibercinayətkarlıq fəaliyyəti Kim ailəsi rejiminin üzləşdiyi dəyişən beynəlxalq vəziyyəti və geosiyasi dinamikanı əks etdirir. Kibercinayətkarlıq rejim üçün aşağı riskli və yüksək mükafatlı fəaliyyətdir. Ağır beynəlxalq sanksiyalar və COVID-19 sərhədlərinin bağlanması səbəbindən Şimali Koreya heç vaxt indiki qədər təcrid olunmamışdı. Bunun çox hissəsi Kim Çen Inın öz qərarları ilə bağlı olsa da, bu, Şimali Koreya kiber əməliyyatlarının rejim tərəfindən İşçi Partiyası elitası üçün xarici gəlir əldə edən bir neçə mənbələrdən biri kimi getdikcə daha çox görülməsi deməkdir.

Kəşfiyyat ictimaiyyəti kibercinayətkarlıq dünyası ilə Şimali Koreya dövlətinə bağlı hakerlər arasında yaranan əlaqələri diqqətlə izləməyə davam etməlidir. Gələcəkdə Şimali Koreya kibercasusluğunun yayılmasının şahidi olacağıq.